Hoge bloeddruk?

Wat is een hoge bloeddruk oftewel hypertensie?

Het woord hypertensie betekent hoge bloeddruk. Tensie betekent bloeddruk en hyper staat voor ‘te hoge’. Een hoge bloeddruk komt veelvuldig voor in Nederland: ruim 10% van de inwoners heeft ermee te maken. Het gevaar van een hoge bloeddruk is dat symptomen of klachten nauwelijks voorkomen. Een hoge bloeddruk wordt om die reden ook weleens ‘de sluipmoordenaar’ genoemd. Wanneer u langdurig te maken krijgt met een verhoogde bloeddruk, is dit zeer schadelijk voor uw lichaam.

Om te begrijpen wat een hoge bloeddruk voor uw lichaam betekent moet u eerst weten wat bloeddruk is. Wanner we over bloeddruk spreken, gaat dit over de druk die het bloed uitoefent als het door de slagaders stroomt. Uw bloeddruk schommelt gedurende de dag. Bent u aan het sporten dan stijgt de bloeddruk bijvoorbeeld. 

Uw hartslag bestaat uit twee fases. In de eerste fase trekt de hartspier samen en drukt het bloed door de aorta. Op dit moment is de druk hoog, dit noemt met dan ook de bovendruk. Vervolgens neemt het hart een rustpauze en ontspant zich. Dit is de tweede fase van de hartslag, men noemt dit de onderdruk. Een bloeddrukmeter meet zowel de boven- als onderdruk voor u. Naast een hoge bloeddruk kunt u ook een lage bloeddruk hebben. Een langdurig lage bloeddruk kan ook negatieve gevolgen hebben voor uw gezondheid.

Symptomen en kenmerken van een hoge bloeddruk

Een hoge bloeddruk leidt maar zelden tot klachten of symptomen. Hier schuilt ook het gevaar voor mensen met een hoge bloeddruk. U kunt ongemerkt langdurig last hebben van een hoge bloeddruk. Zowel een hoge onderdruk als een hoge bovendruk kunnen gevaarlijk zijn voor uw lichaam. Sommige patiënten krijgen toch last van symptomen, maar in de regel is dit een uitzondering. U kunt denken aan de volgende kenmerken:

• Hoofdpijn
• Suizende oren
• Hartkloppingen
• Vlekjes voor de ogen
• Spierzwakte en krampen
• Kortademigheid
• Neusbloedingen

In het overgrote aantal van de gevallen wordt een te hoge bloeddruk per toeval opgemerkt tijdens een bezoek aan de huisarts. Weet u hoe hoog uw bloeddruk is? U kunt zelf uw bloeddruk met behulp van een professionele bloeddrukmeter.

Oorzaken hoge bloeddruk

Een hoge bloeddruk is niet altijd te wijten aan uw levensstijl. Wanneer u het krijgen van een hoge bloeddruk niet zelf in de hand heeft spreken we van secundaire hypertensie. U kunt hierbij denken aan een ziekte of lichamelijk afwijking. Vaak heeft dit te maken met hormoonstoornissen, nierziekten of aangeboren hartafwijkingen. Heeft u een te hoge bloeddruk en weet u niet waar dit vandaan komt? Zorg dan dat u een afspraak maakt met uw huisarts om de oorzaak te achterhalen.

Naast secundaire hypertensie kan het ook voorkomen dat u te maken heeft met essentiële hypertensie. In 95% van de gevallen hebben we hiermee te maken. Hoewel er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen is, zijn er wel risicofactoren te noemen. Risicofactoren kunnen controleerbaar of niet-controleerbaar zijn. In het eerste geval betreft het risicofactoren die u zelf in de hand heeft. Dit zijn de volgende factoren:

• Het gebruik van te veel zout
• Overgewicht
• Overmatig alcoholgebruik
• Roken
• Stress
• Te weinig beweging
• Drop
• Zoethout

De niet-controleerbare factoren noemt men ook wel onvermijdbare risicofactoren. De naam spreekt voor zich: factoren die u niet zelf in de hand heeft. Hierbij spelen leeftijd en erfelijkheid een grote rol. Tot slot kan uw geslacht verschil maken. Bij vrouwen komt een hoge bloeddruk meer voor dan bij mannen.

Heeft u last van een hoge bloeddruk? Dan is het aan te bevelen uw bloeddruk in de gaten te houden. U kunt uw bloeddruk meten met een bloeddrukmeter. Wanneer u thuis uw bloeddruk meet is de kans groot dat uw bloeddruk lager is dan bij de huisarts. Een doktersomgeving kan namelijk stress opwekken en de bloeddruk verhogen.  

Gevolgen van een hoge bloeddruk voor het lichaam

Een hoge bloeddruk kan ernstige gevolgen hebben voor het lichaam. Onze aderen en belangrijke organen als hart, nieren en lever zijn niet opgewassen tegen de hoge druk. Dit leidt tot de beschadiging van uw bloedvaten. Dit proces noemt met aderverkalking of atherosclerose.

Het hart heeft steeds meer moeite om het bloed door uw lichaam te pompen. Om dit toch voor elkaar te krijgen voert het hart de druk op, waardoor de aderen nog meer beschadigen. Uw lichaam verkeert op dat moment in een vicieuze cirkel waarbij de bloeddruk steeds hoger wordt en meer beschadigingen aanricht.

Op de lange termijn kan een hoge bloeddruk leiden tot een hartinfarct: een plotselinge afsluiting van een krasslagader. Ook neemt de kans op het krijgen van een beroerte aanzienlijk toe. Hierbij rijkt een bloedvat verstopt, waardoor een deel van de hersenen geen bloed meer krijgt. Allemaal aandoeningen waar u liever niet mee in aanraking wilt komen. Neem daarom geen risico en controleer uw bloeddruk regelmatig met een bloeddrukmeter. Zowel een hoge onderdruk als een hoge bovendruk zijn schadelijk voor uw lichaam.

Wanneer heeft u een te hoge bloeddruk?

De hoogte van de bloeddruk is opgedeeld in categorieën. We spreken van een optimale bloeddruk wanneer de bovendruk lager is dan 120 mm Hg en de onderdruk lager is dan 80 Hg mm. Het opmeten van de bloeddruk moet meerdere keren gebeuren op verschillende tijdstippen van de dag. Wanneer u slaapt is de bloeddruk namelijk stukken lager dan wanneer u bijvoorbeeld aan het sporten bent. Heeft u tijdens meer dan zes meetmomenten een hoge bloeddruk, dan kunt u hieruit opmerken dat u last heeft van een te hoge bloeddruk. 

Veel mensen ervaren het meten van de bloeddruk bij een arts als stressvol. Hierdoor kan er een vertekend beeld ontstaan. Het kan verstandig zijn de bloeddruk thuis in ontspannen sfeer op te meten. Met een volautomatische bloeddrukmeter is uw boven- en onderdruk nauwkeurig af te lezen. De meting geeft eerst de bovendruk aan, gevolgd door de onderdruk. Bijvoorbeeld 135/90.

Is uw bovendruk (systolische bloeddruk) hoger dan 140 mm Hg, of uw onderdruk (diastolische bloeddruk) hoger dan 90 mm Hg, dan spreken we van een te hoge bloeddruk. Wanneer u zwanger bent of diabetes heeft kan uw bloeddruk hoger zijn dan normaal gesproken.

Omdat u ongemerkt jarenlang een te hoge bloeddruk kunt hebben is het verstandig de bloeddruk regelmatig op te meten. Een nauwkeurige bloeddrukmeter helpt u hierbij.

Wat kunt u zelf doen aan een hoge bloeddruk?

Om ervoor te zorgen dat uw bloeddruk afneemt of om een hoge bloeddruk te voorkomen kunt u een aantal dingen doen. Uw levensstijl is bepalend voor de hoogte van uw bloeddruk. Ook wanneer u geen last heeft van uw bloeddruk is het verstandig rekening te houden met uw gezondheid. Hieronder staan een aantal tips om uw gezondheid te verbeteren en de bloeddruk te verminderen.

1. Lichaamsbeweging
   Het is aan te raden vier of vijf dagen per week ten minste een half uur te bewegen, bij voorkeur aerobicoefeningen. Daarnaast zijn wandelen en zwemmen erg goed voor uw lichaam. Lichaamsbeweging is erg goed voor het hart en doet de bloeddruk al gauw 5 tot 8 punten dalen.
2. Stoppen met roken
   Funest voor uw bloeddruk is roken. Het brengt niet alleen uw lichaam ernstige schade toe, maar het verhoogt uw bloeddruk aanzienlijk. Stoppen met roken is de eerste belangrijke stap.
3. Afvallen
   Bent u te zwaar? Afvallen, al zijn het een paar kilo’s, vermindert de bloeddruk direct. Het is verstandig af te vallen in kleine stapjes, zodat uw doelen haalbaar zijn.
4. Voeding
   Het is belangrijk dat u voldoende vezels binnen krijgt. Is dit niet het geval dan kan dit een verhoging van de bloeddruk veroorzaken. Zorg dat u voldoende fruit en groenten eet. Probeer daarnaast te minderen met het zout: maximaal 2,5 gram per dag. Verder kunt u denken aan selderij om de bloedvaten te ontspannen. Knoflook staat ook bekend om zijn bloeddruk dalende effect. U kunt hier het beste zoveel mogelijk van eten.